Pratfall Etkisi Nedir?

Pratfall etkisi, bir kişinin herhangi bir topluluk karşısında bir hata yapması durumunda hata yapmayan kişiye göre daha çok sevilmesi, hata yapan o kişiyle yakın yakın ve daha samimi bir bağ kurulması durumudur. Pratfall etkisi, 2012 yılında Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan çalışmalar akabinde ortaya atılmıştır. Kaliforniya Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bu deneyin başındaki Elliot Aronson şu sözleri söylemiştir; “Kişi ne kadar mükemmel değilse, sevilme oranı da o kadar artmaktadır.”

Pratfall Etkisine Sebep Olan Hatalar

Bazı hatalar, pratfall etkisi yaratmakta ve bu hatayı yapan kişinin hitap ettiği kitleye daha samimi gözükmesine sebep olmaktadır. Bahsi geçen bu hatalara konuşma yapmak üzere kürsüye çıkmakta olan bir kişinin yere düşmesi durumu örnek verilebilir. Bu durumda onu izleyen kişilerin olumsuz bir etkiye değil, daha çok o kişiye karşı sempati duymasına sebep olmaktadır. Pratfall etkisine neden olarak gösterilerek diğer hatalardan bazıları aşağıdaki gibidir:

• Bir konuşmacının konuşmasını gerçekleştirdiği esnada dilinin sürçmesi ve ortaya komik bir görüntü çıkması,
• Kapsamlı bir kitleye hitap eden bir sosyal medya ünlüsünün canlı yayın esnasında bir hata sayılacak bir davranışta bulunması,
• Bir siyasetçinin karşısındaki kitleye hitap ederken ağlaması,
• Bir marka reklamında unutulan komik bir detayın dikkat çekmesi.

Pratfall Etkisi ve Pazarlama

Pratfall etkisi, keşfedilmesin ardından pazarlama dünyasında da sıkça kullanılan bir pazarlama yöntemi olarak kullanılmaya başlandı. Bu yöntemin etkili olarak kullanıldığı durumlara verilebilecek en iyi örneklerden birisi de Tesla tarafından düzenlenen araç tanıtımında yaşanan kazadır. Firmanın tanıttığı Cybertruck isimli aracın camlarının kırılmaz olduğu ileri sürüldüğünde Elon Musk’ın gerçekleştirdiği test esnasında Cybertruck isimli aracın camları kırılmıştı. Tesla firması yaşanan bu kazanın tamamen talihsizlik olduğunu açıklamış olsa da reklamcılık dünyası yaşanan bu durumun viral olması için Tesla tarafından planlandığını ileri sürmektedir.

Pratfall Etkisi Pazarlamada Nasıl Kullanılabilir?

Pratfall etkisini pazarlama çalışmalarında kullanmak için başvuracağınız seçenekler aşağıdaki gibidir:

• Sosyal medya üzerinden yürütülen çalışmalarda küçük kazalara ve hatalara yer verilebilir,
• Hatayı bilinçli olarak sergilemek tam olarak doğru sayılmamaktadır. Bunun yerine çalışmalarınızın mükemmel olması için çabalamaktan vazgeçmek daha etkili sayılabilir.
• Sıcak satış olarak adlandırılan satış yöntemi esnasında bahsi geçen kişinin ufak çaplı bir sakarlık göstermesi müşteri ile arasındaki samimiyeti güçlendirebilir. Fakat bu durumun sahte bir davranış olduğu anlaşılırsa Pratfall etkisi yerine tamamıyla olumsuz bir etki söz konusu olur.